© Lydia Tuijnman

‘Je moet ook het nodige afweten van aanpalende vakgebieden én vruchtbare samenwerking kunnen creëren en in stand kunnen houden’ 

DOCENTENANEKDOTE
‘Mijn allereerste cursus gaf ik op locatie bij de politie. Ik was op tijd, maar degene die me had aangemeld was er die dag niet. Dus alle cursisten passeerden me een voor een en ik bleef maar in de hal wachten. Prima beveiliging, en het kwam net op tijd goed, maar het was wel even zo’n moment dat je denkt: hoe loopt dit af?’

© Lydia Tuijnman

docent
PORTRET
in een vacuüm’
beheer je niet
‘Informatie
Jos Arends

Naam:

Relevante opleidingen:

Geschiedenis (drs.), Archiefwetenschappen (MA)

Huidige functies/bezigheden:

Beleidsmedewerker informatie GGD/VRD Drenthe, archivaris Waterschap

Drents Overijsselse Delta en beleidsopdrachtgever ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Relatie met GO opleidingen:

‘Tweeënhalf jaar geleden sprak ik Eric Kokke over iets heel anders, toen ik liet vallen

dat ik het onderwijs soms wel miste. GO zocht nog een docent, dus die koppeling was snel gelegd.
Nu verzorg ik gemiddeld een dag in de week een cursus voor GO.’

Inspiratiebron:

James Lappin, een Engelse vakgenoot die zo verschrikkelijk goed is

in het begrijpelijk uitleggen van complexe materie.’

Wat is voor jou de ‘schoonheid’ van het vak?
‘Hoe informatiebeheer door alle vormen en tijden heen van kleur verschiet, maar toch altijd in de kern hetzelfde is. Ik word zowel enthousiast van een dijkrecht uit de middeleeuwen als van een 3D-model van een stad op basis waarvan beslissingen in de ruimtelijke ordening worden genomen.’

Wat zie je als de belangrijkste ontwikkeling in het informatiedomein?
‘Dat is de professionalisering van het vak. In de beginjaren van het digitale tijdperk is behoorlijk bezuinigd op informatieprofessionals, vooral aan de beheerkant. Nu wordt steeds duidelijker dat beheer van digitale documenten evengoed specialistische kennis en vaardigheden vraagt. We zijn bezig met een inhaalrace, terwijl het beheren van documenten steeds complexer wordt. Dat is dus een enorm belangrijke opgave.’

En wat als de grootse uitdaging?
‘We zijn geneigd de wereld steeds een beetje complexer te maken en vervolgens al onze hoop te stellen in externe ontwikkelingen (zoals nu: AI). Ik denk dat we terug moeten naar eenvoud. Dat vraagt alleen wel om een heel goed overzicht op het geheel. Dus daar ligt ook meteen de grootste uitdaging.’

Wat zijn de belangrijkste competenties voor een informatiespecialist voor de komende jaren?
‘Informatie beheer je niet in een vacuüm. Dat betekent dat je niet alleen het nodige moet afweten van je eigen vakgebied, maar ook van aanpalende vakgebieden, zoals privacy, informatiebeveiliging, functioneel beheer en informatiearchitectuur, én vruchtbare samenwerking moet kunnen creëren en in stand kunnen houden. Ik denk dat daar de meeste winst te behalen is en dus acht ik die competenties heel hoog.’

Waar ben je het meest trots op wat je binnen het vakgebied hebt bereikt?
‘Ik heb op veel plekken laten zien dat informatie beheren een vak is waar je trots op mag zijn. Die trots en dat zelfbewustzijn te zien groeien bij vakgenoten, dat vind ik het allermooiste.’

Wat zou je veranderen als je binnen jouw organisatie één dag alles voor het zeggen zou hebben?
‘Veel. Maar op mijn vakgebied zou ik in elk geval het volgende regelen: één op de honderd medewerkers in elke overheidsorganisatie zou een informatiebeheerder moeten zijn. Dan kun je net voldoende doen om de informatiehuishouding naar behoren draaiende te houden. Dan heb ik het dus niet over achterstanden wegwerken of nieuwe ontwikkelingen implementeren: dat komt daar nog bovenop. Dus ik zou die ene dag voldoende informatiebeheerders voor vast aannemen. Daarnaast zou ik besluiten dat de komende tien jaar elk jaar vier nieuwe informatiebeheerders worden opgeleid binnen de organisatie. Dan krijg je een heel fijne dynamiek in het bestaande team.’

Wat is in jouw optiek het belang van scholing en opleiding voor het vakgebied?
‘Verandering ontstaat door kennis én het toepassen daarvan. Daarvoor is scholing heel geschikt. Niet per se via GO of een andere opleider. Je kunt ook eens in de maand met een aantal vakgenoten een artikel uit een vakblad of de uitleg van een wet als de AVG lezen en dan bespreken. Of een moeilijke situatie bespreken die zich heeft voorgedaan en samen onderzoeken wat daarin bijvoorbeeld moreel de juiste beslissing is. Maar als je niet weet hoe je dat onderzoekt, kun je weer bij GO terecht.’

Voorbeeld van een bijzonder lesmoment?
‘Op een gegeven moment had ik een privacyspecialist in mijn cursus zitten, die zich nooit had gerealiseerd hoe dicht zijn en mijn vakgebied naast elkaar liggen en hoe je daar een enorm verschil mee kunt maken in je organisatie als je als tandem kunt samenwerken. Hij viel bijna van zijn stoel van verbazing en heeft vervolgens overal rondgebazuind dat elke privacyspecialist verplicht naar mijn cursus moest. Dat vond ik toch wel een heel mooi compliment.’ ●

© Lydia Tuijnman

Voor meer beeld 

DOCENTENANEKDOTE
‘Mijn allereerste cursus gaf ik op locatie bij de politie. Ik was op tijd, maar degene die me had aangemeld was er die dag niet. Dus alle cursisten passeerden me een voor een en ik bleef maar in de hal wachten. Prima beveiliging, en het kwam net op tijd goed, maar het was wel even zo’n moment dat je denkt: hoe loopt dit af?’

Wat is voor jou de ‘schoonheid’ van het vak?
‘Hoe informatiebeheer door alle vormen en tijden heen van kleur verschiet, maar toch altijd in de kern hetzelfde is. Ik word zowel enthousiast van een dijkrecht uit de middeleeuwen als van een 3D-model van een stad op basis waarvan beslissingen in de ruimtelijke ordening worden genomen.’

Wat zie je als de belangrijkste ontwikkeling in het informatiedomein?
‘Dat is de professionalisering van het vak. In de beginjaren van het digitale tijdperk is behoorlijk bezuinigd op informatieprofessionals, vooral aan de beheerkant. Nu wordt steeds duidelijker dat beheer van digitale documenten evengoed specialistische kennis en vaardigheden vraagt. We zijn bezig met een inhaalrace, terwijl het beheren van documenten steeds complexer wordt. Dat is dus een enorm belangrijke opgave.’

En wat als de grootse uitdaging?
‘We zijn geneigd de wereld steeds een beetje complexer te maken en vervolgens al onze hoop te stellen in externe ontwikkelingen (zoals nu: AI). Ik denk dat we terug moeten naar eenvoud. Dat vraagt alleen wel om een heel goed overzicht op het geheel. Dus daar ligt ook meteen de grootste uitdaging.’

Wat zijn de belangrijkste competenties voor een informatiespecialist voor de komende jaren?
‘Informatie beheer je niet in een vacuüm. Dat betekent dat je niet alleen het nodige moet afweten van je eigen vakgebied, maar ook van aanpalende vakgebieden, zoals privacy, informatiebeveiliging, functioneel beheer en informatiearchitectuur, én vruchtbare samenwerking moet kunnen creëren en in stand kunnen houden. Ik denk dat daar de meeste winst te behalen is en dus acht ik die competenties heel hoog.’

Waar ben je het meest trots op wat je binnen het vakgebied hebt bereikt?
‘Ik heb op veel plekken laten zien dat informatie beheren een vak is waar je trots op mag zijn. Die trots en dat zelfbewustzijn te zien groeien bij vakgenoten, dat vind ik het allermooiste.’

Wat zou je veranderen als je binnen jouw organisatie één dag alles voor het zeggen zou hebben?
‘Veel. Maar op mijn vakgebied zou ik in elk geval het volgende regelen: één op de honderd medewerkers in elke overheidsorganisatie zou een informatiebeheerder moeten zijn. Dan kun je net voldoende doen om de informatiehuishouding naar behoren draaiende te houden. Dan heb ik het dus niet over achterstanden wegwerken of nieuwe ontwikkelingen implementeren: dat komt daar nog bovenop. Dus ik zou die ene dag voldoende informatiebeheerders voor vast aannemen. Daarnaast zou ik besluiten dat de komende tien jaar elk jaar vier nieuwe informatiebeheerders worden opgeleid binnen de organisatie. Dan krijg je een heel fijne dynamiek in het bestaande team.’

Wat is in jouw optiek het belang van scholing en opleiding voor het vakgebied?
‘Verandering ontstaat door kennis én het toepassen daarvan. Daarvoor is scholing heel geschikt. Niet per se via GO of een andere opleider. Je kunt ook eens in de maand met een aantal vakgenoten een artikel uit een vakblad of de uitleg van een wet als de AVG lezen en dan bespreken. Of een moeilijke situatie bespreken die zich heeft voorgedaan en samen onderzoeken wat daarin bijvoorbeeld moreel de juiste beslissing is. Maar als je niet weet hoe je dat onderzoekt, kun je weer bij GO terecht.’

Voorbeeld van een bijzonder lesmoment?
‘Op een gegeven moment had ik een privacyspecialist in mijn cursus zitten, die zich nooit had gerealiseerd hoe dicht zijn en mijn vakgebied naast elkaar liggen en hoe je daar een enorm verschil mee kunt maken in je organisatie als je als tandem kunt samenwerken. Hij viel bijna van zijn stoel van verbazing en heeft vervolgens overal rondgebazuind dat elke privacyspecialist verplicht naar mijn cursus moest. Dat vond ik toch wel een heel mooi compliment.’ ●

in een vacuüm’
beheer je niet
‘Informatie
Jos Arends
PORTRET

Naam:

Relevante opleidingen:

Geschiedenis (drs.), Archiefwetenschappen (MA)

Huidige functies/bezigheden:

Beleidsmedewerker informatie GGD/VRD Drenthe, archivaris Waterschap

Drents Overijsselse Delta en beleidsopdrachtgever ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Relatie met GO opleidingen:

‘Tweeënhalf jaar geleden sprak ik Eric Kokke over iets heel anders, toen ik liet vallen

dat ik het onderwijs soms wel miste. GO zocht nog een docent, dus die koppeling was snel gelegd.
Nu verzorg ik gemiddeld een dag in de week een cursus voor GO.’

Inspiratiebron:

James Lappin, een Engelse vakgenoot die zo verschrikkelijk goed is

in het begrijpelijk uitleggen van complexe materie.’

docent