Robot Xavier

Virtuele middag over leesclubs

Leesclubs zijn in coronatijd door veel lezers (her)­­ontdekt, ook dankzij de mogelijkheid van onlinebijeenkomsten. Soms faciliteren bibliotheken deze leesclubs voor bijvoorbeeld collega’s, studenten en buurtbewoners. Op maandagmiddag 31 januari 2022 organiseert de interessegroep Onderwijs en Onderzoek (bibliotheken) van de KNVI een virtuele middag over Leesclubs en Bibliotheken. De bijeenkomst biedt een inkijkje in de veelzijdigheid van leesclubs, met ruimte voor verhalen van de oprichters en lezers, inclusief tips en tricks. Zie voor het programma en meer informatie knvi.nl > actueel > agenda.

IP | vakblad voor informatieprofessionals | 09 / 2021

‘Wat als straks robot Xavier – primeur in Singapore –
ook door onze straten rijdt?’

Foto: HTX

We gaan het meemaken

Tweede klas voortgezet onderwijs: China staat op het menu. Ik overhoor mijn dochter over iPhone City (Zhengzhou) – 500.000 devices per dag rollen er op hoogtijdagen van de band – en over de wijze waarop China zijn nieuwe zijderoutes aanlegt en astronomische bedragen van 1000 miljard euro investeert om handel te drijven met het westen. Ook: hoe eventuele wanbetalers van geleend Chinees geld voor – zeg – een nieuwe haven worden geholpen, namelijk dat China de haven zelf runt.

We lezen over het stedelijk gebied met 130 miljoen Chinezen ten noorden van Hongkong in de provincie Guangdong, getallen zo groot dat ze abstract zijn. En we lezen over de social score, waarbij de ‘norm’ inmiddels al vijf keer is verhoogd – dat helpt bij controle en segregatie. Wie tegen is of onder de radar leeft, heeft het slecht of doneert verplicht z’n organen.


Boa's zonder baan

Terwijl TikTok-filmpjes voorbijflitsen, mijmeren we over de toekomst. Wat als straks robot Xavier – primeur in Singapore – ook door onze straten rijdt? Sigaretje roken of te dicht bij iemand in de buurt, en het robotwagentje spreekt je aan en registreert het gebeuren.De volgende fase is koppeling met enkele vliegende drones, de QR-codes op de smartphone voor de bijbehorende social score en het weren van ongewilde sujetten op bijeenkomsten of in gebouwen, en tel uit je winst. Die vijfduizend opgeleide boa’s zullen snel zonder baan zijn. Of juist niet? 


Zwakheden technologie

Technologie heeft zo haar zwakheden. In de afgelopen periode, en binnen een week tijd, heb ik in ieder geval mogen genieten van het stilvallen van de Facebook-familie en daarna nog twee grote storingen bij Vodafone. De impact van dergelijke incidenten is groot. Griezelig. En gelijk een beetje hoopvol, gek genoeg, want ook de techgiganten blijken door een relatief kleine interventie ineens niet meer zo machtig. Voor hun aandelenkoers is het vooralsnog niet zo impactvol – dat kun je immers plannen en beïnvloeden. Ook griezelig. Het geeft maar weer aan hoe afhankelijk we zijn van technologie, en ook hoe flexibel we als mens zijn als het misloopt. Jammer van alle gemiste oproepen en online afspraken. Mijn leven stond – gelukkig – nog niet op zijn kop.

Het uitvallen van sociale media is minder spannend dan het stilvallen van een autofabriek, het stilleggen van de scheepvaart op belangrijke vaarwegen, zoals het Suezkanaal, of de hick-ups in de haven van Ningbo-Zhoushan. Nog steeds ervaren sommige bedrijven problemen hierdoor, waaronder de stijging van de prijs van containervervoer. Extra griezelig.

Sociale surveillance, het weren van (Euro)parlementariërs in hun gebouw, bedrijven die stilvallen en essentiële logistiek die hapert: we gaan het allemaal steeds vaker meemaken. 


Wouter Bronsgeest, duovoorzitter van de KNVI

VERENIGINGEN

Digitaal Register 
van Overledenen 
in de maak

Kunnen politiearchieven uit de Tweede Wereldoorlog, brieven van families uit de jaren vijftig of notulen van de kerkenraad uit de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw openbaar worden gemaakt, het liefst online? 

Archieven en erfgoed­instellingen worstelen dagelijks met deze vraag. Scannen, indiceren en online publiceren van archieven beantwoordt aan het beleidsdoel om historische bronnen voor een breed publiek toegankelijk te maken, maar als er data over levende personen tussen het materiaal zitten, schend je de privacywet, vooral als het om gevoelige gegevens gaat.

Om dit dilemma op te lossen, is het cruciaal om te weten of de personen die in jouw archiefbestanden voorkomen nog leven. Je hebt een digitaal Nationaal Register van Overledenen (NRO) van de laatste honderd jaar nodig. Als archief- of erfgoedinstelling kun je dan je eigen gedigitaliseerde archiefinformatie tegen dit NRO aanhouden, het zogenaamde ‘matchen’, en nagaan welke personen daarin voorkomen. Voor overledenen geldt de privacywet niet, dus die gegevens mogen in principe openbaar worden.


Zes miljoen kaarten

Toen het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) aankondigde dat zij hun enorme bestand van persoonskaarten met overlijdensgegevens uit de periode 1939-1994 gaan scannen en digitaal gaan ontsluiten, was de KVAN dan ook zeer enthousiast. Het gaat om circa zes miljoen kaarten, en op dit moment van schrijven (half november) is het CBG al over de helft. Het scannen moet in het eerste kwartaal van 2022 klaar zijn.


Crowdsourcing en AI

Tegelijkertijd bekijkt het CBG hoe dit enorme bestand toegankelijk kan worden gemaakt; waarschijnlijk zal dit gebeuren met een combinatie van crowdsourcing en artificiële intelligentie. Ook worden diverse technieken van matching voorbereid. Het nieuwe bestand zal, gecombineerd met andere bronnen, waaronder de persoonslijsten van na 1994 en de bestanden van wiewaswie.nl, een digitaal Nationaal Register van Overledenen van de laatste honderd jaar gaan vormen. Naar verwachting kan, na een proefperiode, in 2023 het uiteindelijke matchen plaatsvinden. De KVAN ondersteunt dit project in alle fasen van harte.


Meer informatie vind je op:
> https://bit.ly/digitaalregisterKVAN
> https://bit.ly/persoonskaartenCBG

‘Wat als straks robot Xavier – primeur in Singapore –
ook door onze straten rijdt?’

Leesclubs zijn in coronatijd door veel lezers (her)­­ontdekt, ook dankzij de mogelijkheid van onlinebijeenkomsten. Soms faciliteren bibliotheken deze leesclubs voor bijvoorbeeld collega’s, studenten en buurtbewoners. Op maandagmiddag 31 januari 2022 organiseert de interessegroep Onderwijs en Onderzoek (bibliotheken) van de KNVI een virtuele middag over Leesclubs en Bibliotheken. De bijeenkomst biedt een inkijkje in de veelzijdigheid van leesclubs, met ruimte voor verhalen van de oprichters en lezers, inclusief tips en tricks. Zie voor het programma en meer informatie knvi.nl > actueel > agenda.

Virtuele middag over leesclubs

Foto: HTX

IP | vakblad voor informatieprofessionals | 09 / 2021

We lezen over het stedelijk gebied met 130 miljoen Chinezen ten noorden van Hongkong in de provincie Guangdong, getallen zo groot dat ze abstract zijn. En we lezen over de social score, waarbij de ‘norm’ inmiddels al vijf keer is verhoogd – dat helpt bij controle en segregatie. Wie tegen is of onder de radar leeft, heeft het slecht of doneert verplicht z’n organen.


Boa's zonder baan

Terwijl TikTok-filmpjes voorbijflitsen, mijmeren we over de toekomst. Wat als straks robot Xavier – primeur in Singapore – ook door onze straten rijdt? Sigaretje roken of te dicht bij iemand in de buurt, en het robotwagentje spreekt je aan en registreert het gebeuren.De volgende fase is koppeling met enkele vliegende drones, de QR-codes op de smartphone voor de bijbehorende social score en het weren van ongewilde sujetten op bijeenkomsten of in gebouwen, en tel uit je winst. Die vijfduizend opgeleide boa’s zullen snel zonder baan zijn. Of juist niet? 


Zwakheden technologie

Technologie heeft zo haar zwakheden. In de afgelopen periode, en binnen een week tijd, heb ik in ieder geval mogen genieten van het stilvallen van de Facebook-familie en daarna nog twee grote storingen bij Vodafone. De impact van dergelijke incidenten is groot. Griezelig. En gelijk een beetje hoopvol, gek genoeg, want ook de techgiganten blijken door een relatief kleine interventie ineens niet meer zo machtig. Voor hun aandelenkoers is het vooralsnog niet zo impactvol – dat kun je immers plannen en beïnvloeden. Ook griezelig. Het geeft maar weer aan hoe afhankelijk we zijn van technologie, en ook hoe flexibel we als mens zijn als het misloopt. Jammer van alle gemiste oproepen en online afspraken. Mijn leven stond – gelukkig – nog niet op zijn kop.

Het uitvallen van sociale media is minder spannend dan het stilvallen van een autofabriek, het stilleggen van de scheepvaart op belangrijke vaarwegen, zoals het Suezkanaal, of de hick-ups in de haven van Ningbo-Zhoushan. Nog steeds ervaren sommige bedrijven problemen hierdoor, waaronder de stijging van de prijs van containervervoer. Extra griezelig.

Sociale surveillance, het weren van (Euro)parlementariërs in hun gebouw, bedrijven die stilvallen en essentiële logistiek die hapert: we gaan het allemaal steeds vaker meemaken. 


Wouter Bronsgeest, duovoorzitter van de KNVI

Tweede klas voortgezet onderwijs: China staat op het menu. Ik overhoor mijn dochter over iPhone City (Zhengzhou) – 500.000 devices per dag rollen er op hoogtijdagen van de band – en over de wijze waarop China zijn nieuwe zijderoutes aanlegt en astronomische bedragen van 1000 miljard euro investeert om handel te drijven met het westen. Ook: hoe eventuele wanbetalers van geleend Chinees geld voor – zeg – een nieuwe haven worden geholpen, namelijk dat China de haven zelf runt.

We gaan het meemaken

Robot Xavier

Archieven en erfgoed­instellingen worstelen dagelijks met deze vraag. Scannen, indiceren en online publiceren van archieven beantwoordt aan het beleidsdoel om historische bronnen voor een breed publiek toegankelijk te maken, maar als er data over levende personen tussen het materiaal zitten, schend je de privacywet, vooral als het om gevoelige gegevens gaat.

Om dit dilemma op te lossen, is het cruciaal om te weten of de personen die in jouw archiefbestanden voorkomen nog leven. Je hebt een digitaal Nationaal Register van Overledenen (NRO) van de laatste honderd jaar nodig. Als archief- of erfgoedinstelling kun je dan je eigen gedigitaliseerde archiefinformatie tegen dit NRO aanhouden, het zogenaamde ‘matchen’, en nagaan welke personen daarin voorkomen. Voor overledenen geldt de privacywet niet, dus die gegevens mogen in principe openbaar worden.


Zes miljoen kaarten

Toen het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) aankondigde dat zij hun enorme bestand van persoonskaarten met overlijdensgegevens uit de periode 1939-1994 gaan scannen en digitaal gaan ontsluiten, was de KVAN dan ook zeer enthousiast. Het gaat om circa zes miljoen kaarten, en op dit moment van schrijven (half november) is het CBG al over de helft. Het scannen moet in het eerste kwartaal van 2022 klaar zijn.


Crowdsourcing en AI

Tegelijkertijd bekijkt het CBG hoe dit enorme bestand toegankelijk kan worden gemaakt; waarschijnlijk zal dit gebeuren met een combinatie van crowdsourcing en artificiële intelligentie. Ook worden diverse technieken van matching voorbereid. Het nieuwe bestand zal, gecombineerd met andere bronnen, waaronder de persoonslijsten van na 1994 en de bestanden van wiewaswie.nl, een digitaal Nationaal Register van Overledenen van de laatste honderd jaar gaan vormen. Naar verwachting kan, na een proefperiode, in 2023 het uiteindelijke matchen plaatsvinden. De KVAN ondersteunt dit project in alle fasen van harte.


Meer informatie vind je op:
> https://bit.ly/digitaalregisterKVAN
> https://bit.ly/persoonskaartenCBG

Kunnen politiearchieven uit de Tweede Wereldoorlog, brieven van families uit de jaren vijftig of notulen van de kerkenraad uit de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw openbaar worden gemaakt, het liefst online? 

Digitaal Register 
van Overledenen 
in de maak

VERENIGINGEN