Rumoer op de socials en in mijn mailbox. Bibliotheek Den Haag doet honderdduizend boeken in de versnipperaar! Wat is dit voor een waanzin!? Kon ik daar als bibliotheekprofessor niet iets tegen doen, of er op z’n minst publiekelijk krachtig afstand van nemen?

Een verontruste Hagenaar had een brief aan het AD geschreven waarin hij beweerde dat ‘grofweg de helft van alle boeken in de versnipperaar is beland’ met inbegrip van ‘de totale achtergrondcollectie met waardevolle vakinhoudelijke boeken’. De krant drukte het in de brievenrubriek af onder de kop Bibliotheek versnippert 100.000 boeken: je reinste barbarij. Zonder aanhalingstekens. En als de krant het zegt …

Eerst maar eens poolshoogte genomen bij de bibliotheek zelf. De centrale in het stadhuis (ut Èspalès, zeggen Jacobse, Van Es en Haagse Harry) gaat worden verbouwd door niemand minder dan Francine Houben van bureau Mecanoo. Zij ontwierp de beeldbepalende bibliotheek van Birmingham en tekende voor de reconstructie van de centrale bibliotheken van New York en Washington DC. In Houbens visie komt er meer ruimte voor verblijf, ontmoeting en activiteiten. Om die vrij te maken moeten er, inderdaad, boekenkasten met inhoud verdwijnen.

De bibliotheek mailt me dat er in de afgelopen jaren weinig aan verversing van de collectie is gedaan en dat er zelfs ruim méér dan honderdduizend boeken en andere materialen zullen verdwijnen. Vernietigd is er niets en dat gaat ook niet gebeuren voordat Hagenaars en Hagenezen de kans hebben gekregen om gretig in de kasten te graaien.

Niets aan de hand dus. Openbare bibliotheken verversen jaarlijks ongeveer 10 procent van hun collectie, bij elkaar zo’n 2,5 miljoen boeken – exemplaren wel te verstaan, niet titels. Het is niet hun taak om het gedrukte erfgoed tot in lengte van jaren te bewaren. Dat doet de Koninklijke Bibliotheek samen met andere bibliotheken in den lande die een historisch waardevolle collectie bezitten. Ze zijn er juist om burgers een actuele en relevante collectie aan te bieden. De Belastingalmanak 2010 en Ontdek Windows XP kunnen er nu wel uit, evenals drie van de vijf exemplaren van de voorlaatste pennenvruchten van Simone van der Vlugt en Tomas Ross.

Goed verhaal. Naar buiten ermee! Niet dus. De Haagse bibliotheek is nog onderdeel van de gemeente. En de communicatiestrateeg van de wethouder, uiteraard niet gehinderd door kennis van hoe een openbare bieb werkt, vond het geen goed verhaal en ging ervoor liggen. Onweersproken etterde de boel lekker door. Weet je wie ook zo van het vernietigen van boeken hield?

Een kundige bibliothecaris had de media en de verontruste burgerij kalm kunnen uitleggen dat er niets aan de hand was. Kennis van het vak, mensen, en een meerjarige opleiding. Zo belangrijk. Oud-bibliotheekdirecteur Chris Wiersma schreef er een vlammend betoog over in het laatste Bibliotheekblad. Lezen!    <

‘Een kundige bibliothecaris had de media en de verontruste burgerij kalm kunnen uitleggen dat er niets aan de hand was’