Ted van der Togt
Onderzoeker bij de KB,
de nationale bibliotheek
KB ONDERZOEKSKRONIEK Ted van der Togt
In 2025 moeten online producten en diensten veel digitaal toegankelijker worden dan momenteel het geval is, ook e-books. Wat te doen met de miljoenen digitale publicaties die de afgelopen jaren al op de markt zijn gebracht? Het project ABE Lab moet hier inzicht in geven.
In de rubriek
‘KB Onderzoekskroniek’ beschrijven medewerkers
van de afdeling Onderzoek van de KB, de nationale bibliotheek
hun resultaten, trends
en vondsten.
‘Omdat veel oudere e-booktitels nog amper omzet genereren, lijkt het lastig om uitgevers te vragen in nieuwe versies te investeren’
‘Doordat e-books onderling zo verschillen, is het heel moeilijk vooraf in te schatten welke software het beste gaat werken’
Als gevolg van nieuwe Europese regelgeving – de European Accessibility Act of EAA – zullen e-bookdiensten per 2025 veel toegankelijker moeten worden dan nu het geval is. Waar momenteel nog maar circa tien procent van de digitale publicaties bruikbaar is voor mensen met een leesbeperking, moet dat dan het merendeel zijn. Uitgevers, maar ook andere partijen die betrokken zijn bij met maken en aanbieden van e-books (distributeurs, boekverkopers en bibliotheken), werken er hard aan om hun publicaties en diensten aan te passen. Maar een groot vraagstuk is nog niet opgelost: wat te doen met de miljoenen e-books die de afgelopen decennia al op de markt zijn gebracht? Omdat veel oudere e-booktitels nog amper omzet genereren, lijkt het lastig om uitgevers te vragen zwaar te investeren in nieuwe (toegankelijke) versies. Toch lijkt de laatste conceptwetgeving hierop aan te sturen.
CULTUREEL DIVERS AANBOD
Het project Accessible Backlist Ebooks Laboratory (ABE Lab) is opgezet om inzicht te krijgen in deze materie. Gesteund vanuit het Creative Europe-programma onderzoeken European Digital Reading Lab, Fondazione LIA en de KB de omvang, de mogelijke oplossingen en de kostenzijde van dit vraagstuk. Als wetgeving grote investeringen eist die marktpartijen niet zelfstandig kunnen opbrengen, is het risico groot dat heel veel e-booktitels van de markt zullen verdwijnen. Met als gevolg het verdwijnen van een belangrijk deel van het huidige cultureel diverse aanbod.
VERSCHILLENDE DOCUMENTSOORTEN
Het eerste onderdeel van het project betreft inzicht krijgen in de omvang en de samenstelling van het huidige e-bookaanbod. We weten dat er de laatste twintig jaar miljoenen commerciële e-books op de Europese markt zijn gebracht, waarvan meer dan honderdduizend van Nederlandse uitgevers. Omdat sommige e-books, zoals romans, aanzienlijk eenvoudiger toegankelijk te maken zijn dan andere, zoals complexe studieboeken, is het ook nodig om het aanbod onder te verdelen in praktische categorieën.
Vervolgens zal het project zich richten op het uitzoeken van hoe de verschillende documentsoorten het best toegankelijk kunnen worden gemaakt. Steeds meer geschikte software komt op de markt, maar doordat e-books onderling zo verschillen, is het heel moeilijk vooraf in te schatten wat het beste werkt. Door te testen met uiteenlopende soorten e-books wordt gestreefd naar inzicht hierin en een lijst met aanbevelingen.
KOSTENASPECT
Als laatste wordt het kostenaspect onderzocht. Afhankelijk van de complexiteit van het e-book worden momenteel heel verschillende bedragen genoemd: van enkele tientjes tot duizenden euro’s. Voor een uitgever is het uiteraard van belang om te kunnen inschatten of het economisch uit kan om een bestaand e-book opnieuw uit te brengen in een toegankelijke variant. Een interessante discussie mag worden verwacht als blijkt dat de wetgeving ertoe leidt dat heel veel e-books van de markt moeten verdwijnen omdat de uitgevers de extra kosten niet kunnen opbrengen.
> Een eerder artikel in IP over de EAA en de toegankelijkheid van e-books lees je hier.
Benieuwd naar andere afleveringen van de KB-onderzoeksrubriek? Je vindt ze in het online archief op informatieprofessional.nl. <
IP | vakblad voor informatieprofessionals | 05 / 2023
Ted van der Togt
Onderzoeker bij de KB,
de nationale bibliotheek
Als gevolg van nieuwe Europese regelgeving – de European Accessibility Act of EAA – zullen e-bookdiensten per 2025 veel toegankelijker moeten worden dan nu het geval is. Waar momenteel nog maar circa tien procent van de digitale publicaties bruikbaar is voor mensen met een leesbeperking, moet dat dan het merendeel zijn. Uitgevers, maar ook andere partijen die betrokken zijn bij met maken en aanbieden van e-books (distributeurs, boekverkopers en bibliotheken), werken er hard aan om hun publicaties en diensten aan te passen. Maar een groot vraagstuk is nog niet opgelost: wat te doen met de miljoenen e-books die de afgelopen decennia al op de markt zijn gebracht? Omdat veel oudere e-booktitels nog amper omzet genereren, lijkt het lastig om uitgevers te vragen zwaar te investeren in nieuwe (toegankelijke) versies. Toch lijkt de laatste conceptwetgeving hierop aan te sturen.
CULTUREEL DIVERS AANBOD
Het project Accessible Backlist Ebooks Laboratory (ABE Lab) is opgezet om inzicht te krijgen in deze materie. Gesteund vanuit het Creative Europe-programma onderzoeken European Digital Reading Lab, Fondazione LIA en de KB de omvang, de mogelijke oplossingen en de kostenzijde van dit vraagstuk. Als wetgeving grote investeringen eist die marktpartijen niet zelfstandig kunnen opbrengen, is het risico groot dat heel veel e-booktitels van de markt zullen verdwijnen. Met als gevolg het verdwijnen van een belangrijk deel van het huidige cultureel diverse aanbod.
VERSCHILLENDE DOCUMENTSOORTEN
Het eerste onderdeel van het project betreft inzicht krijgen in de omvang en de samenstelling van het huidige e-bookaanbod. We weten dat er de laatste twintig jaar miljoenen commerciële e-books op de Europese markt zijn gebracht, waarvan meer dan honderdduizend van Nederlandse uitgevers. Omdat sommige e-books, zoals romans, aanzienlijk eenvoudiger toegankelijk te maken zijn dan andere, zoals complexe studieboeken, is het ook nodig om het aanbod onder te verdelen in praktische categorieën.
Vervolgens zal het project zich richten op het uitzoeken van hoe de verschillende documentsoorten het best toegankelijk kunnen worden gemaakt. Steeds meer geschikte software komt op de markt, maar doordat e-books onderling zo verschillen, is het heel moeilijk vooraf in te schatten wat het beste werkt. Door te testen met uiteenlopende soorten e-books wordt gestreefd naar inzicht hierin en een lijst met aanbevelingen.
KOSTENASPECT
Als laatste wordt het kostenaspect onderzocht. Afhankelijk van de complexiteit van het e-book worden momenteel heel verschillende bedragen genoemd: van enkele tientjes tot duizenden euro’s. Voor een uitgever is het uiteraard van belang om te kunnen inschatten of het economisch uit kan om een bestaand e-book opnieuw uit te brengen in een toegankelijke variant. Een interessante discussie mag worden verwacht als blijkt dat de wetgeving ertoe leidt dat heel veel e-books van de markt moeten verdwijnen omdat de uitgevers de extra kosten niet kunnen opbrengen.
> Een eerder artikel in IP over de EAA en de toegankelijkheid van e-books lees je hier.
Benieuwd naar andere afleveringen van de KB-onderzoeksrubriek? Je vindt ze in het online archief op informatieprofessional.nl. <
KB ONDERZOEKSKRONIEK
Ted van der Togt
IP | vakblad voor informatieprofessionals | 05 / 2023
In 2025 moeten online producten en diensten veel digitaal toegankelijker worden dan momenteel het geval is, ook e-books. Wat te doen met de miljoenen digitale publicaties die de afgelopen jaren al op de markt zijn gebracht? Het project ABE Lab moet hier inzicht in geven.
In de rubriek
‘KB Onderzoekskroniek’ beschrijven medewerkers
van de afdeling Onderzoek van de KB, de nationale bibliotheek
hun resultaten, trends
en vondsten.