VAN DE KNVI      

‘Als blijkt dat mijn leverancier ermee is gestopt én ik hoor dat pvc het nieuwe asbest is, besef ik dat karma mij inhaalt’

Elke maand organiseert de KNVI op een dinsdag een webinar of live event met een actueel thema dat relevant is voor informatieprofessionals. 

Deze Super Tuesday-reeks vormt ‘een afspiegeling van de verschillende disciplines binnen de KNVI op het gebied van informatiemanagement, informatievoorziening en informatietechnologie’. Het event op 2 mei (16:00-17:30 uur) haakt in op het aspect governance.

ETHISCH VRAAGSTUK
Het gebruik van informatietechnologie en bijbehorende data door bedrijven, organisaties, overheid en in het dagelijks leven is inmiddels gemeengoed, maar niet zonder risico. In de praktijk ligt de focus vooral op de financieel-economische aspecten van IT-gebruik en ook steeds meer op de risico’s van cybercrime. Voor de menselijke aspecten daarentegen is nog weinig of geen aandacht. Door toenemende digitalisering en IT ontstaat een complex geheel van systemen dat gebruikers en andere belanghebbenden vaak moeilijk kunnen doorzien of beïnvloeden. Het verantwoord omgaan met het effect van informatietechnologie op mensen wordt steeds belangrijker en in toenemende mate ook een ethisch vraagstuk.

CONCEPT-PRAKTIJKRICHTLIJN
De sprekers van deze Super Tuesday zijn betrokken bij de NEN-werkgroep ‘Governance op de menselijke kant van IT’. Deze werkgroep heeft een concept-praktijkrichtlijn opgesteld om te zorgen dat in de besluitvorming en het toezicht de menselijke maat bij het gebruik van IT voldoende aanwezig blijft. De uitdaging hierbij is de IT-besturing zodanig in te richten dat de belanghebbenden de systemen kunnen overzien en doorzien, en dat ze zo nodig tijdig (kunnen) ingrijpen. De sprekers geven inzicht in de concept-praktijkrichtlijn en staan open voor reacties en aanvullingen.
Voor KNVI-leden is deelname gratis, niet-leden betalen 25 euro (excl. btw). Voor meer informatie en aanmelden: check de KNVI-website.

Wat bedoel je? 

Het zaadje voor een nieuwe vloer wordt zo’n vijf jaar geleden geplant: men vindt mijn 32 jaar oude kurkvloer ouderwets (legacy) en aan vervanging toe. De oriëntatie (audit) die daarop volgt bevestigt mijn idee dat de vloer nog prima voldoet. Vervangen wordt pas urgent nadat recent de lak is gaan loslaten (security issue) en ronduit lelijk wordt (gebruikersvriendelijkheid).

<

Na (voor-)onderzoek kies ik voor een geplakte pvc-vloer. Ik haal proefplaten op (proof of concept) bij verschillende winkels, leg die in de woonkamer, en nadat ik driemaal dezelfde uitkies en ook mijn dochters (klankbordgroep) het eens zijn, besluit ik ervoor te gaan. De avond voor de uitgekozen leverancier (uitbesteding) komt opmeten, belt mijn zus (quality assurance manager). Allereerst, zegt zij, moet ik toch echt vloerverwarming nemen (extra functionele wens en user story), want zij heeft er spijt van dat ze dat niet heeft gedaan. Verder is ze ontevreden over pvc, omdat het toch krast door de hond (stabiliteit).
Ik wil het advies van de QA naast me neerleggen, maar het verstand overheerst, en als blijkt dat mijn leverancier ermee is gestopt én ik hoor dat pvc het nieuwe asbest is (duurzaamheid), besef ik dat karma mij inhaalt.

TOILET ALS PILOT
Na nieuw onderzoek (herijking), nu inclusief vloerverwarming, valt de keuze op tegels. Omdat je die niet mee naar huis mag nemen, moet de klankbordgroep mee op pad om te kiezen (site visits). Na drie tegelhuizen besluit de klankbordgroep de keuze aan mij (product owner) over te laten (delegeren).
Ik ga eerst een proef (pilot) doen. Ik kies daarvoor mijn toilet; een mooi afgerond project (sprint) en een los onderdeel van de begane grond (epic story). De sloper, frezer, loodgieter en tegelaar komen (on premise) achter elkaar, en het toilet ziet er na afloop spic en span uit. De rest van het huis ligt onder het stof van de verbouwing, maar dat mag de pret niet drukken.

ONOMKEERBAAR
In de evaluatie (retrospective) blijkt dat het toilet niet representatief is; het is een klein apart hokje van waaruit het ruimtelijke effect van materiaal niet kan worden bepaald. Ook kan uit de pilot niet worden afgeleid of de vloerverwarming voldoende is als hoofdverwarming. De verwarming is nog niet aangesloten, dat kan pas als alles klaar is. Toch wordt de pilot positief afgesloten en wordt er besloten om verder te gaan. Terug kan ook eigenlijk niet meer (onomkeerbaar): de oude wc, het kurk en het wastafeltje zijn niet meer. Bovendien, ik ben best tevreden met het nieuwe toilet.

AGILE AANPAK OF NIET
Ga ik in een keer door, op de manier als in de pilot beproefd, of pak ik het agile aan? Eerst de keuken bijvoorbeeld (user story) of de gang, welke maar de meeste waarde toevoegt (agile gedachtegoed)? Ik bespreek het met de werklui en die lachen mij nog net niet uit. ‘Mevrouwtje, wij komen ieder voor zich maar een keer en doen onze klus: slopen, frezen, tegelen achter elkaar.’ Klaar na een ruime week (zeggen ze), en testen kan pas over een maand als de tegellijm droog is en de verwarming aan kan.
En zo geschiedt.
Het duurt echter vier weken, met veel berusting, geduld en zoeken naar oplossingen, en nieuwe vaklui omdat het net even anders is of uitkomt (net een project).

Carolien Glasbergen, senior ICT-projectmanager en lid van het expertteam Data-ethiek bij UWV, voorzitter van de interessegroep Ethiek voor de Informatieprofessional van de KNVI. <

IP | vakblad voor informatieprofessionals | 03 / 2023

Elke maand organiseert de KNVI op een dinsdag een webinar of live event met een actueel thema dat relevant is voor informatieprofessionals. 

Deze Super Tuesday-reeks vormt ‘een afspiegeling van de verschillende disciplines binnen de KNVI op het gebied van informatiemanagement, informatievoorziening en informatietechnologie’. Het event op 2 mei (16:00-17:30 uur) haakt in op het aspect governance.

ETHISCH VRAAGSTUK
Het gebruik van informatietechnologie en bijbehorende data door bedrijven, organisaties, overheid en in het dagelijks leven is inmiddels gemeengoed, maar niet zonder risico. In de praktijk ligt de focus vooral op de financieel-economische aspecten van IT-gebruik en ook steeds meer op de risico’s van cybercrime. Voor de menselijke aspecten daarentegen is nog weinig of geen aandacht. Door toenemende digitalisering en IT ontstaat een complex geheel van systemen dat gebruikers en andere belanghebbenden vaak moeilijk kunnen doorzien of beïnvloeden. Het verantwoord omgaan met het effect van informatietechnologie op mensen wordt steeds belangrijker en in toenemende mate ook een ethisch vraagstuk.

CONCEPT-PRAKTIJKRICHTLIJN
De sprekers van deze Super Tuesday zijn betrokken bij de NEN-werkgroep ‘Governance op de menselijke kant van IT’. Deze werkgroep heeft een concept-praktijkrichtlijn opgesteld om te zorgen dat in de besluitvorming en het toezicht de menselijke maat bij het gebruik van IT voldoende aanwezig blijft. De uitdaging hierbij is de IT-besturing zodanig in te richten dat de belanghebbenden de systemen kunnen overzien en doorzien, en dat ze zo nodig tijdig (kunnen) ingrijpen. De sprekers geven inzicht in de concept-praktijkrichtlijn en staan open voor reacties en aanvullingen.
Voor KNVI-leden is deelname gratis, niet-leden betalen 25 euro (excl. btw). Voor meer informatie en aanmelden: check de KNVI-website. <

Het zaadje voor een nieuwe vloer wordt zo’n vijf jaar geleden geplant: men vindt mijn 32 jaar oude kurkvloer ouderwets (legacy) en aan vervanging toe. De oriëntatie (audit) die daarop volgt bevestigt mijn idee dat de vloer nog prima voldoet. Vervangen wordt pas urgent nadat recent de lak is gaan loslaten (security issue) en ronduit lelijk wordt (gebruikersvriendelijkheid).

VAN DE KNVI      

Wat bedoel je? 

Na (voor-)onderzoek kies ik voor een geplakte pvc-vloer. Ik haal proefplaten op (proof of concept) bij verschillende winkels, leg die in de woonkamer, en nadat ik driemaal dezelfde uitkies en ook mijn dochters (klankbordgroep) het eens zijn, besluit ik ervoor te gaan. De avond voor de uitgekozen leverancier (uitbesteding) komt opmeten, belt mijn zus (quality assurance manager). Allereerst, zegt zij, moet ik toch echt vloerverwarming nemen (extra functionele wens en user story), want zij heeft er spijt van dat ze dat niet heeft gedaan. Verder is ze ontevreden over pvc, omdat het toch krast door de hond (stabiliteit).
Ik wil het advies van de QA naast me neerleggen, maar het verstand overheerst, en als blijkt dat mijn leverancier ermee is gestopt én ik hoor dat pvc het nieuwe asbest is (duurzaamheid), besef ik dat karma mij inhaalt.

TOILET ALS PILOT
Na nieuw onderzoek (herijking), nu inclusief vloerverwarming, valt de keuze op tegels. Omdat je die niet mee naar huis mag nemen, moet de klankbordgroep mee op pad om te kiezen (site visits). Na drie tegelhuizen besluit de klankbordgroep de keuze aan mij (product owner) over te laten (delegeren).
Ik ga eerst een proef (pilot) doen. Ik kies daarvoor mijn toilet; een mooi afgerond project (sprint) en een los onderdeel van de begane grond (epic story). De sloper, frezer, loodgieter en tegelaar komen (on premise) achter elkaar, en het toilet ziet er na afloop spic en span uit. De rest van het huis ligt onder het stof van de verbouwing, maar dat mag de pret niet drukken.

ONOMKEERBAAR
In de evaluatie (retrospective) blijkt dat het toilet niet representatief is; het is een klein apart hokje van waaruit het ruimtelijke effect van materiaal niet kan worden bepaald. Ook kan uit de pilot niet worden afgeleid of de vloerverwarming voldoende is als hoofdverwarming. De verwarming is nog niet aangesloten, dat kan pas als alles klaar is. Toch wordt de pilot positief afgesloten en wordt er besloten om verder te gaan. Terug kan ook eigenlijk niet meer (onomkeerbaar): de oude wc, het kurk en het wastafeltje zijn niet meer. Bovendien, ik ben best tevreden met het nieuwe toilet.

AGILE AANPAK OF NIET
Ga ik in een keer door, op de manier als in de pilot beproefd, of pak ik het agile aan? Eerst de keuken bijvoorbeeld (user story) of de gang, welke maar de meeste waarde toevoegt (agile gedachtegoed)? Ik bespreek het met de werklui en die lachen mij nog net niet uit. ‘Mevrouwtje, wij komen ieder voor zich maar een keer en doen onze klus: slopen, frezen, tegelen achter elkaar.’ Klaar na een ruime week (zeggen ze), en testen kan pas over een maand als de tegellijm droog is en de verwarming aan kan.
En zo geschiedt.
Het duurt echter vier weken, met veel berusting, geduld en zoeken naar oplossingen, en nieuwe vaklui omdat het net even anders is of uitkomt (net een project).

Carolien Glasbergen, senior ICT-projectmanager en lid van het expertteam Data-ethiek bij UWV, voorzitter van de interessegroep Ethiek voor de Informatieprofessional van de KNVI. <

IP | vakblad voor informatieprofessionals | 03 / 2023